Awọn carbohydrates ṣe ipa pataki ninu ounjẹ to dara ati pinpin iwontunwonsi eroja. Awọn eniyan ti o bikita nipa ilera ti ara wọn mọ pe awọn carbohydrates ti o nira pọ ju awọn ti o rọrun lọ. Ati pe o dara lati jẹ ounjẹ fun tito nkan lẹsẹsẹ gigun ati agbara lakoko ọjọ. Ṣugbọn kilode ti o fi ri bẹẹ? Kini iyatọ laarin awọn ilana ti assimilation ti awọn carbohydrates lọra ati yara? Kini idi ti o yẹ ki o jẹ awọn didun lete nikan lati pa window window amuaradagba, lakoko ti oyin dara julọ lati jẹ iyasọtọ ni alẹ? Lati dahun awọn ibeere wọnyi, jẹ ki a ṣe akiyesi ni apejuwe awọn iṣelọpọ ti awọn carbohydrates ninu ara eniyan.
Kini awọn carbohydrates fun?
Ni afikun si mimu iwuwo ti o dara julọ, awọn carbohydrates ninu ara eniyan ṣe iwaju iṣẹ nla, ikuna ninu eyiti o kan kii ṣe farahan ti isanraju nikan, ṣugbọn ọpọlọpọ awọn iṣoro miiran.
Awọn iṣẹ akọkọ ti awọn carbohydrates ni lati ṣe awọn iṣẹ wọnyi:
- Agbara - to iwọn 70% ti awọn kalori jẹ awọn carbohydrates. Ni ibere fun ilana ifoyina ti 1 g ti awọn carbohydrates lati waye, ara nilo 4.1 kcal ti agbara.
- Ikole - kopa ninu ikole awọn ẹya ara ẹrọ cellular.
- Ifipamọ - ṣẹda ibi ipamọ ninu awọn isan ati ẹdọ ni irisi glycogen.
- Ilana - diẹ ninu awọn homonu jẹ awọn glycoproteins ninu iseda. Fun apẹẹrẹ, awọn homonu ti ẹṣẹ tairodu ati pituitary ẹṣẹ - apakan igbekale ti iru awọn nkan bẹẹ jẹ amuaradagba, ati ekeji jẹ carbohydrate.
- Aabo - heteropolysaccharides ṣe alabapin ninu idapọ ti mucus, eyiti o bo awọn membran mucous ti apa atẹgun, awọn ara ti ngbe ounjẹ, ati ara ile ito.
- Kopa ninu idanimọ sẹẹli.
- Wọn jẹ apakan awọn membranes ti erythrocytes.
- Wọn jẹ ọkan ninu awọn olutọsọna ti didi ẹjẹ, nitori wọn jẹ apakan ti prothrombin ati fibrinogen, heparin (orisun - iwe-ọrọ "Kemistri Biological", Severin).
Fun wa, awọn orisun akọkọ ti awọn carbohydrates ni awọn molikula wọnyẹn ti a gba lati ounjẹ: sitashi, sucrose ati lactose.
@ Evgeniya
adobe.stock.com
Awọn ipele ti didenukole ti awọn saccharides
Ṣaaju ki o to ṣe akiyesi awọn ẹya ti awọn aati biokemika ninu ara ati ipa ti iṣelọpọ ti carbohydrate lori iṣẹ elere idaraya, jẹ ki a kẹkọọ ilana ti didarẹ awọn saccharides pẹlu iyipada siwaju wọn sinu glycogen pupọ pe awọn elere idaraya ti wa ni iwakusa pupọ ati lilo lakoko igbaradi fun awọn idije.
Ipele 1 - pipin-tẹlẹ pẹlu itọ
Ko dabi awọn ọlọjẹ ati awọn ọra, awọn carbohydrates bẹrẹ lati fọ lulẹ lẹsẹkẹsẹ lẹhin titẹ si iho ẹnu. Otitọ ni pe pupọ julọ awọn ọja ti n wọle si ara ni awọn carbohydrates alailẹgbẹ ti o nira, eyiti, labẹ ipa itọ, eyun enzymu amylase ti o jẹ apakan ti akopọ rẹ, ati pe ifosiwewe ẹrọ kan ti fọ si awọn saccharides ti o rọrun.
Ipele 2 - ipa ti acid inu lori didenukole siwaju
Eyi ni ibiti acid ikun wa sinu ere. O fọ awọn saccharides eka ti ko ni ipa nipasẹ itọ. Ni pataki, labẹ iṣe awọn ensaemusi, lactose ti fọ si galactose, eyiti o yipada lẹhinna si glucose.
Ipele 3 - gbigba glukosi sinu ẹjẹ
Ni ipele yii, o fẹrẹ jẹ pe gbogbo glucose ti o ni fermented ti wa ni taara taara sinu iṣan ẹjẹ, yipo awọn ilana bakteria ninu ẹdọ. Ipele agbara ga soke ni didan ati ẹjẹ naa di alapọ diẹ sii.
Ipele 4 - satiety ati idahun insulini
Labẹ ipa ti glucose, ẹjẹ naa nipọn, eyiti o jẹ ki o nira fun o lati gbe ati gbe atẹgun. Glucose rọpo atẹgun, eyiti o fa iṣesi aabo kan - idinku ninu iye awọn carbohydrates ninu ẹjẹ.
Insulini ati glucagon lati inu pancreas wọ inu pilasima naa.
Ni igba akọkọ ti ṣi awọn sẹẹli irinna fun gbigbe gaari ninu wọn, eyiti o ṣe atunṣe iwọntunwọnsi ti o padanu ti awọn nkan. Glucagon, ni ọna, dinku iṣelọpọ ti glucose lati glycogen (lilo awọn orisun agbara inu), ati insulin “awọn iho” awọn sẹẹli akọkọ ti ara ati fi glucose sibẹ ni irisi glycogen tabi lipids.
Ipele 5 - iṣelọpọ ti awọn carbohydrates ninu ẹdọ
Ni ọna lati pari tito nkan lẹsẹsẹ, awọn kabohayidireti ngba pẹlu olugbeja akọkọ ti ara - awọn sẹẹli ẹdọ. O wa ninu awọn sẹẹli wọnyi pe awọn carbohydrates labẹ ipa ti awọn acids pataki ṣe asopọ sinu awọn ẹwọn ti o rọrun julọ - glycogen.
Ipele 6 - glycogen tabi ọra
Ẹdọ ni anfani lati ṣiṣẹ nikan iye kan ti awọn monosaccharides ti a ri ninu ẹjẹ. Awọn ipele insulini ti nyara jẹ ki o ṣe ni akoko kankan. Ti ẹdọ ko ba ni akoko lati yi glucose pada si glycogen, ifunni ọra kan waye: gbogbo glucose ọfẹ ni a yipada si awọn ọra ti o rọrun nipa didii rẹ pẹlu awọn acids. Ara ṣe eyi lati fi ipese silẹ, sibẹsibẹ, ni wiwo ti ounjẹ igbagbogbo wa, o “gbagbe” lati jẹun, ati awọn ẹwọn glukosi, titan sinu awọ adipose ṣiṣu, ni gbigbe labẹ awọ ara.
Ipele 7 - pipin atẹle
Ti ẹdọ ba farada pẹlu fifuye suga ati pe o ni anfani lati yi gbogbo awọn carbohydrates pada si glycogen, igbehin, labẹ ipa ti hisulini homonu, ṣakoso lati tọju ninu awọn isan. Siwaju sii, ni awọn ipo ti aini atẹgun, o ti pin pada si glucose ti o rọrun julọ, kii ṣe pada si iṣan ẹjẹ gbogbogbo, ṣugbọn o ku ninu awọn isan. Nitorinaa, yiju ẹdọ, glycogen n pese agbara fun awọn iyọkuro iṣan pato, lakoko ti o n mu ifarada pọ si (orisun - "Wikipedia").
Ilana yii ni igbagbogbo pe “afẹfẹ keji”. Nigbati elere idaraya kan ba ni awọn ile itaja nla ti glycogen ati awọn ọra visceral ti o rọrun, wọn yoo yipada si agbara mimọ nikan ni isansa ti atẹgun. Ni ọna, awọn ọti-waini ti o wa ninu awọn acids olora ṣe afikun vasodilation, eyiti yoo yorisi ifunra sẹẹli to dara si atẹgun ni awọn ipo aipe rẹ.
O ṣe pataki lati ni oye idi ti awọn carbohydrates fi pin si rọrun ati idiju. O jẹ gbogbo nipa itọka glycemic wọn, eyiti o ṣe ipinnu oṣuwọn ti didenukole. Eyi, lapapọ, nfa ilana ti iṣelọpọ ti carbohydrate. Awọn carbohydrate ti o rọrun julọ, yiyara ti o n lọ si ẹdọ ati pe o ṣee ṣe ki o yipada si ọra.
Tabili isunmọ ti itọka glycemic pẹlu akopọ apapọ ti awọn carbohydrates ninu ọja:
Orukọ | GI | Iye awọn carbohydrates |
Gbẹ awọn irugbin sunflower | 8 | 28.8 |
Epa | 20 | 8.8 |
Ẹfọ | 20 | 2.2 |
Olu | 20 | 2.2 |
Ewe saladi | 20 | 2.4 |
Oriṣi ewe | 20 | 0.8 |
Awọn tomati | 20 | 4.8 |
Igba | 20 | 5.2 |
Eso Ata ti ko gbo | 20 | 5.4 |
Sibẹsibẹ, paapaa awọn ounjẹ pẹlu itọka glycemic giga ko ni anfani lati dabaru iṣelọpọ ati iṣẹ ti awọn carbohydrates ni ọna ti ẹrù glycemic ṣe. O ṣe ipinnu iye ti ẹdọ ti kojọpọ pẹlu glucose nigbati ọja yii ba run. Nigbati o ba de opin ẹnu-ọna kan ti GN (bii 80-100), gbogbo awọn kalori to kọja iwuwasi yoo yipada laifọwọyi si awọn triglycerides.
Tabili isunmọ ti fifuye glycemic pẹlu awọn kalori lapapọ:
Orukọ | GB | Akoonu kalori |
Gbẹ awọn irugbin sunflower | 2.5 | 520 |
Epa | 2.0 | 552 |
Ẹfọ | 0.2 | 24 |
Olu | 0.2 | 24 |
Ewe saladi | 0.2 | 26 |
Oriṣi ewe | 0.2 | 22 |
Awọn tomati | 0.4 | 24 |
Igba | 0.5 | 24 |
Eso Ata ti ko gbo | 0.5 | 25 |
Isulini ati idahun glucagon
Ninu ilana ti n gba eyikeyi carbohydrate, boya o jẹ suga tabi sitashi ti o nira, ara nfa awọn aati meji ni ẹẹkan, kikankikan eyiti yoo dale lori awọn ifosiwewe ti a ti pinnu tẹlẹ ati, ni akọkọ, lori itusilẹ.
O ṣe pataki lati ni oye pe insulini nigbagbogbo ni igbasilẹ sinu ẹjẹ ni awọn isọ. Eyi tumọ si pe paii adun kan jẹ eewu fun ara bi awọn akara oyinbo marun marun. Insulini n ṣatunṣe iwuwo ẹjẹ. Eyi ṣe pataki ki gbogbo awọn sẹẹli gba agbara to laisi ṣiṣẹ ni ipo giga tabi ipo hypo. Ṣugbọn ni pataki julọ, iyara igbiyanju rẹ, ẹrù lori isan ọkan ati agbara lati gbe atẹgun da lori iwuwo ẹjẹ.
Ilọ insulini jẹ iṣesi ti ara. Insulini n ṣe awọn iho ninu gbogbo awọn sẹẹli ninu ara ti o ni agbara lati gba afikun agbara, ati tiipa ninu wọn. Ti ẹdọ ba farada pẹlu ẹrù, a gbe glycogen sinu awọn sẹẹli, ti ẹdọ ba kuna, lẹhinna awọn acids fatty wọ awọn sẹẹli kanna.
Nitorinaa, ilana ti iṣelọpọ ti carbohydrate waye ni iyasọtọ nitori ifasilẹ insulini. Ti ko ba to (kii ṣe loorekoore, ṣugbọn ọkan-pipa), eniyan le ni idorikodo suga - ipo kan ninu eyiti ara nbeere afikun omi lati mu iwọn ẹjẹ pọ si ki o si sọ di pupọ pẹlu gbogbo awọn ọna to wa.
Idi pataki keji ni ipele yii ti iṣelọpọ ti carbohydrate jẹ glucagon. Hẹmoni yii pinnu boya ẹdọ nilo lati ṣiṣẹ lati awọn orisun inu tabi lati awọn orisun ita.
Labẹ ipa ti glucagon, ẹdọ tu silẹ glycogen ti a ṣe silẹ (ko dibajẹ), eyiti o gba lati awọn sẹẹli inu, ati bẹrẹ lati gba glycogen tuntun lati glucose.
O jẹ glycogen ti inu ti o pin insulini si awọn sẹẹli ni akọkọ (orisun - iwe-ọrọ "Sports Biochemistry", Mikhailov).
Pinpin agbara atẹle
Pinpin atẹle ti agbara ti awọn carbohydrates waye da lori iru t’olofin, ati amọdaju ti ara:
- Ninu eniyan ti ko kọ ẹkọ pẹlu iṣelọpọ ti iṣelọpọ. Nigbati awọn ipele glucagon dinku, awọn sẹẹli glycogen pada si ẹdọ, nibiti wọn ti ṣe ilana sinu awọn triglycerides.
- Elere idaraya. Awọn sẹẹli Glycogen labẹ ipa ti insulini ti wa ni titiipa pọ ninu awọn isan, pese agbara fun adaṣe ti n bọ.
- Ti kii ṣe elere idaraya pẹlu iṣelọpọ iyara. Glycogen pada si ẹdọ, ni gbigbe pada si awọn ipele glucose, lẹhin eyi o saturates ẹjẹ si ipele aala kan. Nipasẹ eyi, o fa ipo idinku, nitori laibikita ipese awọn ohun elo agbara, awọn sẹẹli ko ni iye atẹgun ti o yẹ.
Abajade
Agbara iṣelọpọ agbara jẹ ilana eyiti eyiti o ni ipa ninu awọn carbohydrates. O ṣe pataki lati ni oye pe paapaa ni isansa ti awọn sugars taara, ara yoo tun fọ awọ ara sinu glucose ti o rọrun, eyiti yoo ja si idinku ninu isan ara tabi ọra ara (da lori iru ipo aapọn).